Onze aanpak
In de Sahel bestaat de samenleving vooral uit dorpen waar aan landbouw gedaan wordt. Daarnaast trekken nomaden zoals Peuls met hun vee door de Sahel, op zoek naar voedsel voor hun dieren. Door de courante droogtes en pover beheer gaat dit echter met vele moeilijkheden gepaard. Gebieden worden overbegraasd en de weinige bomen die er nog staan worden soms ook nog gekapt, wat de verwoestijning nog meer versnelt. Conflicten ontstaan wanneer het vee foerageert in de velden of tuinen van de landbouwers. Lees er meer over op onze pagina over verwoestijning.
Om tot een duurzame oplossing te komen, heeft OZG een uitgekiend concept uitgewerkt. De ontwikkeling er van gebeurde in Burkina Faso, waar we gedurende 10 jaar (2007-2017) een succesvol herbebossingsproject hebben uitgewerkt, opgestart en onderhouden in de Sahel-streek. De lokale organisatie in dit land kan nu verder, en vanaf 2018 passen we onze methodes in aangepaste vorm toe in de Sahel-streek van Senegal.
Zie ook docureeks die o.a. op ATV en digitale TV-stations is uitgezonden:
- Deel 1 Het begin
- Deel 2 Het resultaat
Onze aanpak bestaat uit drie fases:
- Betrekken van de gemeenschap
- Opstarten van de herbebossing
- Het bos valoriseren
1. Gemeenschap betrekken
Onze aanpak is sterk afhankelijk van de lokale bevolking. De bossen worden tenslotte hun eigendom. We benaderen de plaatselijke gemeenschap dan ook rechtstreeks, om corruptie op hogere niveau’s te vermijden. We werken ook uitsluitend op terreinen van die gemeenschap, en betrekken de mensen bij elk onderdeel van het project.
Om op te starten volgen we drie stappen:
Stap 1: We identificeren de leiders van de gemeenschap en stellen het project voor.
Stap 2: We verzekeren betrokkenheid bij alle dorpelingen en verkennen het terrein.
Stap 3: Het “protocol de concession” wordt ondertekend, en de operationele planning en educatie worden opgestart.
De betrokkenheid en educatie is erg belangrijk om alle dorpelingen (mannen, vrouwen en kinderen) op de hoogte te brengen van de waarde van het bos. We geven ook opleidingen zodat iedereen weet hoe het bos beheerd en onderhouden kan worden.
We meten de socio-economische status aan het begin om na verloop van tijd de impact te kunnen meten.
2. Herbebossing opstarten
OZG wil op grote schaal landschappen restaureren naar hun oorspronkelijke staat. In de Sahel gebruiken we hiervoor de Vallerani methode. Die is gebaseerd op het vasthouden van regenwater en organisch materiaal in waterreservoirs in de vorm van halve maantjes. Deze kuilen worden gemaakt met de gespecialiseerde Delfino ploeg, getrokken door een tractor. Dit wordt uitgevoerd door een lokale partner.
Daarna gaan de inwoners van de dorpen aan de slag (voornamelijk de vrouwen) om in en rond deze reservoirs te zaaien. Voor dit werk worden zij betaald. Voor de herbebossing in Burkina Faso hebben we een zadenmix samengesteld voor bomen (vooral acacia’s), grassen en andere niet-houtige soorten zoals kruiden. Tijdens het regenseizoen, van juni tot september, kunnen deze zaden kiemen en de planten beginnen groeien.
De gewassen die er bij gezaaid worden bieden bescherming voor de jonge boompjes. Na drie maanden zijn ze ongeveer 20 centimeter hoog, en dankzij de grassen errond worden ze nauwelijks aangeraakt door het vee. Per halve maan houden we na twee seizoenen zo’n 3 à 4 bomen over.
Gemiddeld bestaat een dorp uit ongeveer 350 inwoners, en werken we met een terrein van ongeveer 250 hectare. Na een jaar blijven gemiddeld ongeveer 1000 boompjes over, om uiteindelijk door te groeien tot een agrobos van ongeveer 400 à 500 bomen per hectare. In de dorpen waar de bossen al aan het groeien zijn, worden de inwoners opnieuw betaald om de zaden van de planten te verzamelen om nieuwe bossen aan te leggen in de omgeving.
3. Duurzame valorisatie
OZG waarborgt de duurzaamheid van de bossen via het principe van valorisatie. Elk bos wordt ontwikkeld als een hefboom voor de dorpen om hun levensstandaard te verhogen. Dit wordt verwezenlijkt door een ondersteuningsprogramma dat gebaseerd is op drie principes. De voorbeelden komen uit de herbebossing in Burkina Faso, nu in handen van een lokale organisatie.
- Preventie
Operationeel onderhoud en preventie op basis van het melden van problemen. Bijvoorbeeld: koeien staan te grazen op pas ingezaaide terreinen, te weinig bomen per half maantje, stropers, enz… - Educatie
We onderwijzen de dorpelingen over de waarde en het gebruik van het bos. Bijvoorbeeld: vee kan enkele maanden na de start grazen, en na drie jaar wordt landbouw mogelijk. Zonder het bos zouden deze voordelen snel weer verloren gaan. - Valorisatie
We bieden operationele ondersteuning om gronden in gebruik te stellen voor landbouw. Er kan een verscheidenheid aan gewassen worden gekweekt.
Lees meer over de impacts die op deze manier worden gerealiseerd.